چهار برابرشدن کسری بودجه خانوار شهری

بر احوالِ آن خانه باید گریست
که دخلش بود«چار یک» خرج بیست!

روزنامه سرمایه: کسری تراز درآمدی خانوار شهری که حاصل اختلاف متوسط درآمد سالانه با متوسط هزینه سالانه یک خانوار شهری است طی 16 سال گذشته- طی سال های 1371 تا 1386 - از منفی 110 هزار تومان به منفی 463 هزار تومان رسیده و طی این دوره بیش از 353 هزار تومان افزایش یافته و 2/4 برابر شده است.از جمله تاثیرات افزایش در کسری مخارج خانوارهای شهری و عدم توازن در درآمد و هزینه خانوار طی دوره مورد بررسی، تغییر در سبد هزینه خوراکی خانوار و جابه جایی در میزان مصرف اقلام مختلف تشکیل دهنده این سبد بوده که موجب افزایش فشارهای هزینه ای شده و متوسط مقدار مصرف سالانه اقلام خوراکی و آشامیدنی کاهش یافته است. کاهش مصرف انواع برنج 31، انواع نان 251 ، گوشت دام 38، انواع ماست 57، تخم مرغ دو، روغن های نباتی چهار، انواع قند 25، شکر 13 و انواع چای به میزان دو کیلوگرم طی 16 سال گذشته از سال 1371 تا 1386 بوده است. برخی کارشناسان دلیل این امر را افزایش شهرنشینی، کاهش تحرک مردم و زندگی اداری و پرترافیک می دانند که جایگزین فعالیت های پر تحرک در شهرهای کوچک و روستاها شده است.
آنچه جداول آماری بانک مرکزی نشان می دهد گواه آن است که آحاد جامعه شهری طی دوره مورد بررسی با کسر از متوسط مقدار مصرف سالانه مواد پروتئینی و خوراکی اساسی در سبد غذایی خود و جابه جایی آن با مواد غذایی ارزان تر و با پروتئین و ارزش غذایی کمتر سعی کرده اند نسبت به تراز کردن هزینه و درآمد خانوار خود مبادرت کنند. به همین علت است که به موازات کاهش در مصرف اقلامی که ذکر شد، شاهد افزایش متوسط مقدار مصرف سالانه اقلامی چون گوشت پرندگان 36، گوشت حیوانات دریایی چهار، انواع شیر 59 و انواع پنیر به میزان دو کیلوگرم طی 16 سال مورد بررسی هستیم که در این سال ها
رفته رفته مواد پروتئینی و مغذی سنتی چون گوشت قرمز، انواع نان، برنج، ماست، تخم مرغ و... سبد غذایی جامعه ایرانی را اشغال کرده اند و این تغییرات اساسی در نوع مصرف اقلام خوراکی و آشامیدنی و سبد غذایی تاثیرات خود را روی نسل های فعلی و آتی گذاشته و کم تحرکی و کاهش مصرف مواد غذایی باعث ضعیف شدن جسم برخی نوجوانان و جوانان و کوتاهی قد در برخی افراد شده است.کارشناسان دلیل این امر را تنها کاهش مصرف مواد غذایی نمی دانند بلکه نوع زندگی، بی تحرکی و مشکلات زندگی شهری و افزایش امکانات رفاهی را نیز از دلایل آن ارزیابی می کنند.
افزایش 353 هزار تومانی کسری تراز درآمدی خانوار
برابر این گزارش کسری تراز درآمدی خانوار که حاصل کسر متوسط درآمد ناخالص سالانه یک خانوار شهری از متوسط هزینه ناخالص سالانه است از منفی 110 هزار و 130 تومان در سال 1371 به منفی 463 هزار و 387 تومان در پایان سال 1386 رسیده و به عبارتی طی دوره 16 ساله مورد بررسی کسری تراز درآمدی خانوار بالغ بر 353 هزار و 257 تومان بیشتر و 2/4 برابر شده است.
افزایش 9 میلیون و 618 هزار تومانی در متوسط هزینه ناخالص سالانه
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط هزینه ناخالص سالانه یک خانوار شهری از 521 هزار تومان در سال 1371 به
10 میلیون و 139 هزار تومان در پایان سال 1386 رسیده و دارای افزایش 9 میلیون و 618 هزار تومانی بوده که نشان از 19 برابر شدن شاخص فوق طی 16 سال مورد بررسی دارد.متوسط هزینه ناخالص سالانه یک خانوار شهری در سال های 1371 و 1372 به ترتیب برابر است با 521 و 637 هزار تومان. این شاخص در سال های 1380، 1383 و 1386 به ترتیب به سه میلیون و 503، شش میلیون و 34 و
10 میلیون و 139 هزار تومان رسیده است.
افزایش 9 میلیون و 265 هزار تومانی در متوسط درآمد ناخالص سالانه
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط درآمد ناخالص سالانه در یک خانوار شهری از 411 هزار تومان در سال 1371 به
9 میلیون و 676 هزار تومان در پایان سال 1386 رسیده و دارای افزایش 9 میلیون و 265 هزار و 154 تومانی بوده که نشان از بیش از 23 برابر شدن شاخص فوق طی
16 سال مورد بررسی دارد.متوسط درآمد ناخالص سالانه یک خانوار شهری در سال های 1371 و 1372 به ترتیب برابر است با 411 و 537 هزار تومان. این شاخص در سال های 1380، 1383 و 1386 به ترتیب به سه میلیون و 167،
پنج میلیون و 566 و 9 میلیون و 676 هزار تومان رسیده است.
کاهش 251 کیلوگرمی مصرف انواع نان
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه انواع نان هر خانوار در مناطق شهری ایران از 709 کیلوگرم در سال 1371 به 458 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش 251 کیلوگرمی و رشد منفی 35 درصدی در مصرف بوده است.متوسط مقدار مصرف سالانه انواع نان در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 709، 506، 485، 486 و 458 کیلوگرم.
کاهش 31 کیلوگرمی مصرف انواع برنج
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه انواع برنج هر خانوار در مناطق شهری ایران از 205 کیلوگرم در سال 1371 به 174 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش
31 کیلوگرمی و رشد منفی 15 درصدی در مصرف بوده است.متوسط مقدار مصرف سالانه انواع برنج در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 205، 180، 175، 168 و 174 کیلوگرم.
کاهش 38 کیلوگرمی مصرف گوشت دام
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه گوشت دام هر خانوار در مناطق شهری ایران از
95 کیلوگرم در سال 1371 به 57 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش
38 کیلوگرمی و رشد منفی 40 درصدی در مصرف بوده است.
متوسط مقدار مصرف سالانه گوشت دام در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 95، 60، 59، 64 و 57 کیلوگرم.
کاهش 57 کیلوگرمی مصرف انواع ماست
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه انواع ماست هر خانوار در مناطق شهری ایران از 143 کیلوگرم در سال 1371 به 86 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش 57 کیلوگرمی و رشد منفی 40 درصدی در مصرف بوده است. متوسط مقدار مصرف سالانه انواع ماست در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 143، 95، 92، 88 و 86 کیلوگرم.
کاهش دو کیلوگرمی مصرف تخم مرغ
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه تخم مرغ هر خانوار در مناطق شهری ایران از 41 کیلوگرم در سال 1371 به 39 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش دو کیلوگرمی و رشد منفی 8/4 درصدی در مصرف بوده است.متوسط مقدار مصرف سالانه تخم مرغ در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 41، 40، 39، 37 و 39 کیلوگرم.
کاهش چهار کیلوگرمی مصرف روغن های نباتی
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه روغن های نباتی هر خانوار در مناطق شهری ایران از 51 کیلوگرم در سال 1371 به 47 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش چهار کیلوگرمی و رشد منفی 8/7 درصدی در مصرف بوده است.
متوسط مقدار مصرف سالانه روغن های نباتی در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 51، 50، 48، 46 و 47 کیلوگرم.
کاهش 25 کیلوگرمی مصرف انواع قند
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه انواع قند هر خانوار در مناطق شهری ایران از 54 کیلوگرم در سال 1371 به 29 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش 25 کیلوگرمی و رشد منفی 46 درصدی در مصرف بوده است.متوسط مقدار مصرف سالانه انواع قند در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 54، 34، 32، 30 و 29 کیلوگرم.
کاهش 13 کیلوگرمی مصرف شکر
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه شکر هر خانوار در مناطق شهری ایران از 30 کیلوگرم در سال 1371 به 17 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش 13 کیلوگرمی و رشد منفی 43 درصدی در مصرف بوده است.
متوسط مقدار مصرف سالانه شکر در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 30، 20، 20، 19 و 17 کیلوگرم.
کاهش دو کیلوگرمی مصرف انواع چای
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه انواع چای هر خانوار در مناطق شهری ایران از هشت کیلوگرم در سال 1371 به شش کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای کاهش دو کیلوگرمی و رشد منفی 25 درصدی در مصرف بوده است.
متوسط مقدار مصرف سالانه انواع چای در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 8، 6، 5، 5 و 6 کیلوگرم.
افزایش 36 کیلوگرمی مصرف گوشت پرندگان
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه گوشت پرندگان هر خانوار در مناطق شهری ایران از 60 کیلوگرم در سال 1371 به 96 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای افزایش 36 کیلوگرمی و رشد
60 درصدی در مصرف بوده است.متوسط مقدار مصرف سالانه گوشت پرندگان در مناطق شهری ایران طی سال های 1371، 1383، 1384، 1385 و 1386 به ترتیب سال برابر است با 60، 87، 88، 91 و 96 کیلوگرم.
افزایش چهار کیلوگرمی مصرف گوشت حیوانات دریایی
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف سالانه گوشت حیوانات دریایی هر خانوار در مناطق شهری ایران از 16 کیلوگرم در سال 1371 به
20 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای افزایش چهار کیلوگرمی و رشد
25 درصدی در مصرف بوده است.
افزایش 59 کیلوگرمی مصرف انواع شیر
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف انواع شیر هر خانوار ایرانی در مناطق شهری ایران از 147 کیلوگرم در سال 1371 به 206 کیلوگرم درسال 1386 رسیده و دارای افزایش 59 کیلوگرمی و رشد
40 درصدی در مصرف بوده است.
افزایش دو کیلوگرمی مصرف انواع پنیر
برابر نماگرهای بانک مرکزی متوسط مقدار مصرف انواع پنیر هر خانوار ایرانی در مناطق شهری ایران از 24 کیلوگرم در سال 1371 به 26 کیلوگرم در سال 1386 رسیده و دارای افزایش دو کیلوگرمی و رشد هشت درصدی در مصرف بوده است.