بازپرس شعبه‌ی اول دادسرای جنایی تهران در نامهای به رییس قوه‌ی قضاییه، از تغافل مسئولان در بازداشت و کشته‌شدن افراد نوشته است. پیشنهادهای محمدحسین شاملو برای پیشگیری از اقدامات غیرقانونی در ۱۵ ماده ارائه شده‌اند. (متن کافل نامه راپیش از این در تیغونک خوانده اید.)
نکات پیشنهادی بازپرس شاملو، در برگیرنده‌ی حقوق قانونی و تصریح‌شده‌ی متهم هستند. معاینه‌ی متهم توسط پزشک معتمد در فاصله‌ی حداکثر یک‌ساعت پس از بازداشت، ممنوعیت دستگیری، نگهداری و تحقیق از متهمان توسط کسانی غیر از ضابطان دادگستری، عدم بازجویی از متهم در شب، حق ملاقات متهم با وکیل منتخب در اولین ساعات دستگیری از جمله این نکات هستند. بازپرس شاملو در ماده ۱۴ پیشنهادهای خود نیز درخواست کرده که هنگام کنترل راهپیمایی‌ها، ضربه زدن به افراد از ناحیه کمر به بالا ممنوع شود.
گفتگوی دویچه‌وله پیرامون این نامه با نعمت احمدی، حقوقدان:
دویچه‌وله: به عقیده‌ی شما اهمیت پیشنهادهای بازپرس شاملو در چیست؟
Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: نعمت احمدی: نخست بگویم که به باور من نامه‌ی مهم آقای شاملو آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفت. ایشان یکی از قضات باتجربه دادسرای جنایی در امور مربوط به جنایت، قتل و ضرب وجرح هستند. در تفسیر پیشنهادهای ایشان باید توجه کرد که چه اتفاقاتی افتاده یا می‌افتد. اشاره‌های آقای شاملو برای ممانعت از تحقیق در شب، معاینه بازداشتی قبل از تحویل به بازداشتگاه، حق ملاقات با وکیل یا تماس با خانواده پس از گذشت ۲۴ ساعت از بازداشت، نشان می‌دهد که هیچیک از این نکات در روند قضایی منظور نمی‌شوند. ما می‌دانیم خانواده‌های بسیاری زندانیان، پس از دو ماه که آنها را دستگیر کرده‌اند، هنوز نمی‌دانند آنها کجا هستند و اتهامشان چیست.
آیا می‌توان به عبارتی مفاد این نامه را کیفرخواستی علیه قوه‌ی قضاییه دید؟
دقیقا. این نه تنها کیفرخواست، بلکه به نظر من، حکم محکومیتی برای سه مجموعه است: اول نیروی انتظامی که مردم را مورد ضرب و جرح قرار داده، دوم گروه‌هایی که ضابط قضایی نیستند و سوم خود قوه‌ی قضاییه که نتوانسته آنها را مهار کند.
فکر می‌کنید ظرفیت‌های کافی برای توجه به نکات مورد اشاره‌ی آقای شاملو در اوضاع کنونی وجود دارد؟
پیشنهادهای آقای شاملو شدنی است به شرطی که گوش شنوایی باشد. به‌هم ریختگی‌های ناشی از حوادث پس از انتخابات در پایان دوره کار آقای شاهرودی، اثر بسیار بدی از قوه قضاییه در افکار عمومی به جا گذاشت. آقای لاریجانی باید با ناقضان قانون در هر پست و مقامی برخورد کنند. امیدواریم آن ویرانه‌ای که آقای شاهرودی در آغاز کار خودش گفت، توسط آقای لاریجانی که ادعای اجرای قانون را کرد، رو به آبادانی برود.
آیا شما وکالت فرد یا افرادی را بر عهده دارید که مشمول خشونت‌ها و قانون‌شکنی‌های جاری شده باشد؟
من وکیل چندین نفر هستم. اما متاسفانه تاکنون نتوانسته‌ام پرونده‌ای را بخوانم. موکلان من کسانی مانند آقایان عرب سرخی، جواد امام یا صادق نوروزی هستند. من تا این لحظه نه آنها را دیده‌ام نه پرونده‌شان را خوانده‌ام. امیدوارم جناب صلواتی هرچه زودتر، مجوز دیدار من با موکلانم را بدهند. تنها در آن وقت مشخص می‌شود که آیا تخلفی صورت گرفته یا نه. البته واقعیت این است که تخلف صورت گرفته، زیرا پرونده از بدو تشکیل در مسیر درست قانونی نبوده است. احضار باید به وسیله احضارنامه صورت گیرد و کسی را نمی‌توان به جز در موارد بسیار خاص خلق الساعه بازداشت کرد. در حالی‌که تقریبا همه بازداشت‌های اخیر بدون احضارنامه بوده است.
طبق پیشنهاد بازپرس شاملو و در اصل طبق قانون اساسی، باید ظرف ۲۴ ساعت پرونده آماده و به مرجع قضایی ارجاع شود. آیا ۴۰۰۰ نفری که در جریان‌های اخیر دستگیر شدند، این مسیر را طی کرده‌اند؟
مسلما نه! مگر ما چند قاضی داریم؟ عملیاتی کردن مقدماتی قضایی برای ۴۰۰۰ نفر در مدتی کم ناممکن است. همین است که دیدیم عده‌ای کشته شدند، به عده‌ای تجاوز شد یا دادگاه‌های گروهی تشکیل دادند. اصلا هیچ دادگاهی به بیشتر از سه چهار نفر نمی‌تواند رسیدگی کند. این که بازداشتی‌ها را با لباس سلول، دسته جمعی به دادگاه بیاوریم و آنها را به عنوان تماشاچی نگاه داریم، روند قضایی نیست. امیدواریم آقای لاریجانی به پیشنهادهای بازپرس شاملو توجه کنند و انتقادهای جاری به اوضاع دادگاه‌ها را نیز نشنیده نگیرند.
مصاحبه‌‌گر: مهیندخت مصباح
تحریریه: بهرام محیی
از دویچه وله
نظرات